Resultaten van Stichting ExpEx

Het doel van Stichting ExpEx is om de jeugdzorg te verbeteren vanuit het perspectief van jongeren zelf en ervoor te zorgen dat de inzet van ervaringsdeskundigheid in de jeugdzorg vanzelfsprekend is. Met ons werk bereiken we resultaten voor verschillende doelgroepen: jongeren die nu jeugdzorg krijgen, Experienced Experts (ExpEx) zelf, professionals, instellingen, gemeenten en de landelijke overheid. We bestaan nu 10 jaar, wat een mooie gelegenheid gaf om terug te kijken naar ons effect. Hieronder delen we een greep uit onze successen.

We hebben de afgelopen jaren 500 jongeren onze basistraining ‘Werken Met Eigen Ervaring als ExpEx’ gegeven. Hiervan zijn er nu nog 100 actief via onze Stichting. Anderen zetten zich in bij vergelijkbare organisaties. Al deze jongeren hebben door het volgen van de training stappen gemaakt in hun herstelproces. In de training worden ervaringen met elkaar gedeeld en vinden jongeren (h)erkenning bij elkaar. Ook worden (communicatie)vaardigheden aangeleerd die zij buiten de training en in hun werk als ervaringsdeskundige kunnen toepassen. De ExpEx hebben zich na de training dankzij hun vrijwilligerswerk en bijbehorende coaching en intervisie ontwikkeld, al dan niet richting betaald werk. Binnen onze stichting hebben we bijvoorbeeld 25 ExpEx-trainers opgeleid, waarvan er nog 13 actief zijn. Ook zijn ze actief als vrijwilligers in ons bestuur, de adviesgroep of voor de communicatie. Daarnaast blijven ExpEx via ons actief in projecten, bijvoorbeeld het ervaringstheater, waar zij hun creatieve talenten ontwikkelen.

Stichting ExpEx is expert op het gebied van ervaringsdeskundigheid in de jeugdzorg. Met onze inzet zorgen we ervoor dat ervaringsdeskundigheid een plek heeft in beleid en uitvoering. Zo zijn er tientallen ExpEx in dienst van organisaties in de jeugdzorg, bij een gemeente of een adviesbureau, om structureel bij te dragen aan het beter (laten) aansluiten van de jeugdhulp bij de leefwereld en behoeften van de jongeren zelf. We worden vaak gevraagd om op congressen een lezing of workshop over dit onderwerp te geven. Samen met Stichting Alexander hebben we onderzoek gedaan naar de definitie en positie van ervaringsdeskundigheid in de jeugdhulp. Ook adviseren we jeugdzorginstellingen over de implementatie van ervaringsdeskundigheid en geven we trainingen bij organisaties voor jeugdhulp en jeugdbescherming aan hulpverleners, zodat zij ook hun ervaring als kennis benutten in het werk. We hebben met de Vereniging van Ervaringsdeskundigen meegedacht bij het BeroepsCompetentieProfiel en er samen met de FNV voor gezorgd dat de functie van ervaringsprofessional in de nieuwe CAO Jeugdzorg komt.

ExpEx heeft zeven regionale projecten in de grote steden Den Haag, Rotterdam en Amsterdam. Ook zijn we actief in de provincies Flevoland en Utrecht, en in de regio’s Midden-Holland en Katwijk. Dit zijn samenwerkingsverbanden waarin (jeugdhulp)instellingen, een cliëntenorganisatie en de gemeente vertegenwoordigd zijn. Ook heeft Stichting ExpEx andere initiatieven voor ervaringsdeskundigheid van jongeren ondersteund tijdens hun opstart, bijvoorbeeld in Gelderland, Zaandam, Friesland en Deventer. De ExpEx-projecten organiseren in de regio bijvoorbeeld ervaringscafés waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten en supporten. ExpEx geven voorlichting aan aankomende professionals op Hogescholen en HBO-opleidingen. Ook worden eigen projecten gestart, bijvoorbeeld een expositie aan de hand van tattoo’s en littekens van jongeren. ExpEx zijn actief in jongerenraden en platformen in de regio. Ook praten wij mee aan (boven)regionale experttafels van de jeugdregio’s, denken we mee bij het opstellen van regiovisies en zijn we vertegenwoordigd in projecten van de academische werkplaatsen. Ook zijn in de gemeenten Utrecht, Den Haag en Midden-Holland ExpEx betrokken geweest bij de inkoop van de jeugdhulp en hebben zij hier een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan het transformeren van de jeugdzorg.

Op allerlei manieren zetten wij ons in om de jeugdzorg te verbeteren. Zo worden we in de Tweede Kamer regelmatig uitgenodigd om onze ervaringskennis te delen, bijvoorbeeld als het gaat om de Jeugdbescherming en de Hervormingsagenda. Een belangrijk actiepunt voor ons is om de leeftijdsgrens van 18 uit de Jeugdwet te krijgen en dat de hulp pas mag stoppen als de Big 5 op orde is. De Big 5 is mede door onze inzet leidend geworden in de aanpak van 16-27 van het NJI en doorontwikkeld door Levvel, waar het nu de basis is van hun hulpverlening aan jongeren in deze levensfase. Ook hebben wij samen met Het Vergeten Kind campagne gevoerd om de gesloten jeugdzorg te sluiten en dankzij de politieke lobby is hier de concrete einddatum van 2030 voor afgesproken. Ook denken we mee bij de stuurgroep van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en sport (VWS) en jeugdhulpinstellingen voor de om- en afbouw. In alles wat wij doen, zetten wij ons in voor een liefdevolle, gelijkwaardige jeugdzorg.

Dit artikel is onderdeel van ons jubileum magazine. Lees en blader er door op deze pagina.