Wat kunnen Experienced Experts (ExpEx) voor u doen?

Regelmatig krijgen wij vragen van samenwerkingspartners, gemeenten, kennisinstituten, onderzoeksbureaus, ministeries en andere organisaties over wat ExpEx kunnen betekenen. ExpEx kunnen helpen om de kwaliteit van de hulp te verbeteren. Ook willen ExpEx de jeugdhulp graag transformeren en zijn daarom een goede partner in veranderingsprocessen.

In onderstaand overzicht schetsen wij de mogelijkheden die er zijn. Niet elke mogelijkheid is al helemaal uitgewerkt, maar dat willen wij ook graag samen met jullie doen. Op welke manieren kunnen ExpEx helpen om de kwaliteit van de hulp te verbeteren?

Maatje of luisterend oor

ExpEx kunnen andere jongeren helpen door eenmalig met ze te praten, maar ze kunnen ook langere tijd een maatje voor een ander zijn. Ook kunnen ze ervoor zorgen dat jongeren die gemeenschappelijke ervaringen hebben bij elkaar komen. Daarbij kan je denken aan jongeren die ervaring hebben in de jeugdhulp of die behoefte hebben aan een sociaal netwerk.

Hoopverlener

ExpEx kunnen een bron van hoop en motivatie zijn voor anderen. Zij kunnen laten zien dat je ondanks nare ervaringen in je jeugd, iets van je leven kunt maken. Dat je door die ervaringen ook dingen hebt geleerd die je juist sterker maken. Of waardoor je makkelijker contact kan maken met andere jongeren die nare dingen meemaken en/of hierdoor anderen kunt motiveren of steunen.

Voorlichten en trainen van jongeren

Jongeren kunnen de ExpEx training volgen waarin ze hun eigen ervaringen een positieve plek geven en leren om deze ervaringen op verschillende manieren in te zetten. Alle ExpEx hebben deze training gevolgd. ExpEx kunnen ook jongeren voorlichting geven over anti-stigma of andere onderwerpen, bijvoorbeeld toekomstperspectief en voorbereiding op zelfstandigheid, omgaan met eenzaamheid of jong ouderschap.

Voorlichten en trainen van medewerkers

ExpEx kunnen medewerkers voorlichten of een aandeel leveren tijdens een training/deskundigheidsbevordering over verschillende onderwerpen. Zij kunnen hen bijvoorbeeld trainen in bejegening, acteur zijn in oefensituaties of medewerkers een spiegel voorhouden en/of feedback geven over een bepaald onderwerp. ExpEx Haaglanden en Youz hebben bijvoorbeeld een workshop ontwikkeld voor medewerkers over hoe je omgaat met zelfbeschadiging en suïcidaliteit. Zie meer voorbeelden hier.

Meedenken in casuïstiek besprekingen

ExpEx kunnen meedenken in casuïstiek-besprekingen. Doordat zij zich goed kunnen verplaatsen in andere jongeren kunnen zij met goede ideeën en suggesties komen waar hulpverleners zelf niet op komen. Zo zorg je ervoor dat de cliënt aan tafel zit als gesprekspartner of gelijkwaardige meedenker.

Kwartiermaker en ondersteuner van de Jongerenraad

Een aantal ExpEx is zelf actief in een jongerenraad of bij JONG doet mee! (het Haagse platform van jongerenraden uit de specialistische jeugdhulp en jongeren met ervaring). ExpEx kunnen betrokken worden bij het opzetten van jongerenraden of deze ondersteunen.

Onderzoeker cliëntervaringen

Jongeren vertellen andere dingen aan volwassen wetenschappelijke onderzoekers dan aan andere jongeren. Als ExpEx ingezet worden als interviewer of onderzoeker durven jongeren vaak opener en eerlijker te antwoorden. ExpEx kunnen ook panel- of spiegelgesprekken leiden. Daarbij kunnen zij zelf onderzoeken opzetten en uitvoeren, dat kunnen zij bijvoorbeeld doen in samenwerking met een Hogeschool of academische werkplaats.

Meedoen in onderzoek

ExpEx kunnen ook meedoen aan onderzoeken of focusgroepen om het cliëntperspectief te vertegenwoordigen. Zij kunnen bijvoorbeeld meedenken over de opzet of vraagstelling van een onderzoek. Maar zij kunnen ook deelnemen aan een focusgroep waarin bijvoorbeeld gepraat wordt over wat het betekent om uit huis geplaatst te worden of in een pleeggezin te wonen. We deden bijvoorbeeld samen met Movisie participatief onderzoek voor en door thuisloze LHBT-jongeren. Zie ook dit filmpje van ZON MW over participatie van jongeren in onderzoek.

Adviseur van gemeenten of (jeugd)zorgorganisatie om jeugdhulp te verbeteren

ExpEx kunnen gemeenten en organisaties advies geven over het verbeteren van de jeugdhulp zodat deze beter aansluit bij de wensen en behoeften van jongeren. Dat kan gaan om hele verschillende dingen: bijvoorbeeld de inkoop van de jeugdhulp, het verbeteren van de uithuisplaatsing, de veiligheid op groepen, de informatiebehoefte van jongeren die hulp zoeken, privacyregels, etc.

Bijdrage leveren aan congres of bijeenkomst

ExpEx kunnen hun ervaringskennis delen, een lezing geven, een workshop verzorgen, een lied zingen, een spoken word verzorgen of op een andere (creatieve) manier een bijdrage leveren aan een bijeenkomst, congres of thema-avond. Zo hebben ExpEx bijvoorbeeld een filmpje gemaakt voor de start van een Haags congres over onderwijs en jeugdhulp.

Mensen raken met ervaringstheater

ExpEx kunnen hun verhalen op verschillende creatieve manieren vertellen, die mensen kunnen raken. Daarbij kan je denken aan ervaringstheater over privacy of 18-/18+, waarbij ervaringen van jongeren én medewerkers het uitgangspunt zijn om op basis van empathie gewenste veranderingen te stimuleren. Maar het kan ook een spoken word of lied zijn. Zo hebben wij een filmcampagne georganiseerd met Jeugdzorg Nederland waarin ExpEx hun hulpverlener bedanken.

Draagvlak voor transformatie en bedenken van nieuwe projecten

ExpEx kunnen meedenken over nieuwe hulpvormen. En hebben zelf vaak ideeën over manieren waarop de hulp verbeterd kan worden. Bijvoorbeeld jonge vaders betrekken bij de hulp of het opzetten van online communities voor jonge ouders of meisjes die een abortus hebben gehad.

Lobby-activiteiten

ExpEx zetten zich ook graag in voor het verbeteren van de hulp door actie te voeren voor bepaalde dingen zoals de hulp pas stoppen als de big 5 voor bestaanszekerheid geregeld zijn of meer huisvesting en uitstroomplekken voor jongeren uit de jeugdhulp. Samen met het JeugdWelzijnsBeraad (JWB) zijn wij bijvoorbeeld in gesprek gegaan met Minister Hugo de Jonge over de leeftijdsgrens van 18 jaar.

Denk er ook eens aan om een ExpEx in dienst te nemen of een (betaalde) werkervaringsplaats aan te bieden. Veel ExpEx willen weer naar school, die afmaken of zoeken naar betaald werk. Jullie kunnen ze daarbij helpen door ze een opleidings- of stageplaats aan te bieden of een betaalde baan bijvoorbeeld als ervaringsdeskundige.