Het AKJ over ExpEx, ervaringstheater en vertrouwen

Interactief en educatief theater

’Hoe geven we vertrouwenspersonen die jongeren in de residentiële jeugdhulp bezoeken nog beter inzicht in do’s en don’ts bij het contact leggen met deze jongeren?’ Een moeilijke vraag met een simpel antwoord: Vraag het de jongeren zelf! En zo ontstond het interactieve en educatieve theater “Vertrouwen?!? What the F*ck!”. Daarin speelden jongeren van ExpEx en vertrouwenspersonen herkenbare situaties over hun ontmoeting, die tot misverstanden en conflicten kan leiden, of waarin het contact helemaal niet tot stand komt. Deze voorstelling is in 2016 drie keer opgevoerd, onder andere voor professionals en beleidsmedewerkers jeugdhulp van gemeenten.

Over vertrouwen, luisteren en er iets mee doen

Uit het interactief en educatief theater met ExpEx kwam een aantal aspecten van het begrip vertrouwen naar voren, als het gaat om jongeren in de jeugdhulp. Aspecten die we graag delen met anderen, en die ook leerzaam zijn voor professionals.

  • Vertrouwen betekent voor iedereen iets anders; ga niet alleen uit van wat vertrouwen voor jezelf betekent, maar bespreek wat het voor alle betrokkenen inhoudt.
  • Vertrouwen ontstaat als er openheid en eerlijkheid ervaren wordt, het gaat om oprecht contact van mens tot mens, ook al is de een hulpverlener en de ander cliënt.
  • Vertrouwen ontstaat als de ander echt empathisch luistert, zonder oordeel, interpretatie et cetera en zonder de reactie: “Ja, maar…”. Voordat je als professional een reactie geeft op wat een jongere zegt, probeer begrip te tonen voor de positie van de jongere. Gewoon luisteren is soms al voldoende om de jongere het gevoel te geven dat hij/zij gehoord wordt. Het wederzijds naar elkaar luisteren kan een basis zijn voor vertrouwen.
  • Als je wilt dat een jongere zich openstelt, je vertrouwt, zich kwetsbaar opstelt, dan moet jij als professional je ook openstellen, je ook kwetsbaar
    op durven stellen, iets van jezelf laten zien.
  • Kwetsbaar opstellen door professionals betekent ook dat je durft toe te geven als er iets niet goed is gegaan, dat je sorry kunt zeggen. Zelfreflectie is voor professionals onontbeerlijk, maar voor de relatie met de jongere is het van belang dat je die zelfreflectie ook deelt.
  • Goed luisteren houdt ook in dat je terugkoppelt wat je doet met wat je hoort van de jongeren; jongeren die hun mening mogen geven over
    van alles, en dat er vervolgens niks mee gebeurt: dat maakt dat ze een volgende keer niet meer meewerken. Maak bij de jongere helder wat er
    van hem/haar verwacht wordt en wees eerlijk over wat de jongere kan verwachten wat er met zijn/haar input gedaan wordt.

Ervaringsverhalen

Meer info

Ervaringstheater: wat is dat precies, hoe wordt het ontwikkeld en hoe ziet zo’n uitvoering er uit? Deze vragen worden beantwoord op de pagina over dit landelijke project. Ook vind je hier voorbeelden van andere voorstellingen.