ExpEx als onderzoekers

9 september 2023

ZonMw opende februari 2023 een subsidieronde ‘Onderzoek voor en door jongeren’. In praktijkgerichte en participatieve onderzoeken werken ervaringsdeskundigen en onderzoekers samen aan de aanpak van een vraagstuk van jongeren rond mentale gezondheid, vertrekkend vanuit de leefwereld en het perspectief van jongeren.

Meerdere groepjes ExpEx jongeren dienden een idee in. Er volgde een matchingsronde met een professionele onderzoeker. De groepjes stelden samen met hun onderzoeker een onderzoeksvoorstel op en dienden deze in. Na een aantal weken wachten kwam het goede nieuws voor beide groepjes: goedgekeurd! En dus subsidie toegekend.

Samen sterk: de rol van lotgenotencontact

ExpEx Noah gaat regelmatig naar meetings waar hij in contact kwam met lotgenoten op het gebied van verslaving. Die meetings waren een van de meest helpende elementen in zijn herstelproces. Maar een verslaving ontwikkelt iemand meestal niet zonder reden… In Noah’s geval was er (onder andere) sprake van trauma, maar in zijn behandeling daarvoor waren geen groepen met lotgenoten.

Hij struggelt bijvoorbeeld met overtuigingen die hem in de weg zitten. Als hij die overtuigingen deelt met hulpverleners geven die aan dat ze niet kloppen, maar in zijn hoofd kloppen ze wel en doet die opmerking weinig. Er wordt dan wel aangegeven dat veel mensen met een trauma vergelijkbare overtuigingen hebben, maar Noah zou dan juist graag die mensen willen ontmoeten.

Noah vond een match met onderzoeker Annemiek Harder om met dit onderwerp aan de slag te gaan. Aan het onderzoeksteam werden vervolgens Crystal Smit en Shira Kavita Huizing toegevoegd. Daarna begon het werven van jongeren om het jongerenonderzoeksteam vorm te geven.

Het jongerenonderzoeksteam helpt met het toetsen van de inhoud. Het afnemen van interviews en het doen van literatuuronderzoek gaat Noah zelf doen met de onderzoekers. Het doel van het onderzoek is om er achter te komen waar jongeren met een trauma behoefte aan hebben. De inzichten worden verwerkt in een plan, flyer, podcast en zullen worden gepresenteerd in een webinar.

Met een hond kan ik het leven aan

ExpEx Robin was ten tijde van de aankondiging van ZonMw nog volop aan het strijden om diens hulphond te kunnen financieren. Wetende van de strijd die andere hulphondgeleiders, zowel binnen als buiten ExpEx, hebben moeten voeren, zag Robin een mogelijkheid om hier door middel van onderzoek verandering in te brengen.

Al snel was er een groepje die allemaal affiniteit hadden met het onderwerp. Op het moment van het goede nieuws over de subsidie bestaat de kerngroep naast Robin en Doerak uit Alynda en Boika, Gunou en Solo, Mylèn en Sky, Robin en Totte, en Maaike. Zes jongeren ondersteund door vijf hulphonden en twee onderzoekers. Steffie van der Steen is hoofdonderzoeker en Annemiek Harder ondersteunend onderzoeker.

Het onderzoek start in september en het einddoel is om de financiering voor psychosociale hulphonden eerlijker geregeld te krijgen. Op dit moment valt dit type hulphond buiten de zorgverzekering (in tegenstelling tot ADL- en blindegeleidehonden) en zijn mensen aangewezen op de WMO. In de praktijk is het per gemeente verschillend geregeld of zo’n aanvraag kans maakt op vergoeding en soms ligt het zelfs aan welke ambtenaar de aanvraag behandelt. De jongeren willen een richtlijn opstellen voor alle gemeenten en/of verzekeraars wanneer zo’n aanvraag goedgekeurd zou moeten worden. Door middel van het onderzoek kunnen zij die richtlijn niet alleen opstellen, maar ook onderbouwen.

Meer informatie over alle onderzoeken voor en door jongeren vind je hier.