Ravi bij Nieuwsuur over tekortschieten bescherming van kinderen
ExpEx Ravi was als ervaringsdeskundige in een uitzending van Nieuwsuur begin september 2022 aan het woord. Hij vertelde over zijn ervaring in de jeugdzorg en geeft een belangrijk aspect aan dat moet verbeteren.
De jongste zoon van Ravi Debisarun is net een week oud. Zijn eigen jeugd was traumatisch. Op zesjarige leeftijd werd Ravi uit huis geplaatst en daarna verhuisde hij van plek naar plek.
‘Tien keer ongeveer,’ vertelt Ravi.
‘En hoe is dat?’
‘oh nee, daarna nog naar de Koningin Emmakade,’ voegt Ravi toe.
‘Dus nog vaker dan tien keer.’
Nu werkt Ravi als ervaringsdeskundige. Hij helpt jongeren die met dezelfde problemen te maken hebben. Het zijn schrijnende verhalen die hij hoort.
‘Ik heb laatst nog een intakegesprek gehad met een jongere. Toen hij zijn verhaal deelde met ons had ik echt het idee “dit is mijn verhaal gewoon opnieuw”. Hij is ook heel vaak verhuisd, had ook een moeilijke thuissituatie waar geen aandacht en energie aan is besteed.’
“dit is mijn verhaal gewoon opnieuw”
Hulp afwezig
Er is zelfs zo weinig aandacht voor de gezinnen dat ze nog maar zelden een vast jeugdbeschermer hebben. Zelfs in crisissituaties wanneer kinderen uit huis geplaatst zijn.
‘We begrijpen dat dit vervelend voor u is. Heeft u het gevoel dat uw kind onveilig is, of heeft u een spoedvraag? Aarzel dan niet contact met ons op te nemen. U kunt bellen en vragen naar cluster 7,’ leest Reinier Feiner voor. Hij is jeugdrechtadvocaat.
‘Als een kind uit huis geplaatst is zou je zeggen dat is een acute situatie,’ benoemt Linda de Groot van Nieuwsuur.
‘Dat zou je zeggen en in feite is dat de werkelijkheid. Ook al zegt de kinderrechter “het is nu nodig dat er hulp wordt ingezet”, dat die hulp er te vaak niet is.’
Een fragment uit het jeugdjournaal van 1 april 2022. De nieuwslezeres aan het woord: ‘duizenden kinderen die niet meer thuis kunnen wonen, moeten betere hulp krijgen. En er moet vaker naar hen worden geluisterd.’
Een fragment uit Nieuwsuur 11 mei 2022. Susanne Tempel aan woord, kinderrechter: ‘waar ik vroeger, als er een verzoek was om een jaar een ondertoezichtstelling te doen, zei ik “akkoord, een jaar”, maar zeg ik nu “doe maar 3 maanden, of 6 maanden. Ik wil u eerder terugzien op zitting, want ik wil zeker weten dat deze hulp op gang komt.”
Direct ingrijpen
Kinderrechters, jeugdbeschermers en de kinderombudsman stuurde eerder al brandbrieven naar de minister. En nu verscheen vandaag dus de zeer kritische evaluatie van de Wet Kinderbeschermingsmaatregelen. De onderzoekers roepen de minister op direct in te grijpen, want de overheid beschermt kwetsbare kinderen onvoldoende en een uithuisplaatsing levert soms meer schade op. De Raad voor de Kinderbescherming doet onafhankelijk onderzoek naar gezinnen waar problemen spelen.
‘Het kan zijn dat ouders problemen hebben, denk aan verslavingsproblematiek, psychiatrische problematiek. Er komen meer gezinnen waarbij kinderen problemen hebben, gedragsproblemen, ook psychische problemen. Bij de jongeren zien we veel de problematiek rond drill rap. Wat echt uit de hand loopt is steekpartijen, schietpartijen,’ geeft Nienke van den Bogaard aan. Zij is raadsonderzoeker bij de Kinderbescherming.
Alle betrokken organisaties onderschrijven de harde conclusies van het rapport. Ook de Kinderbescherming.
‘Wij krijgen natuurlijk meldingen van hulpverleners en daarin lees je letterlijk dat hulp niet van de grond is gekomen, omdat er wachtlijsten zijn of omdat de hulp in een bepaalde regio niet geboden kan worden.’
Er staat geen sanctie op het falen van de overheid, er staat wel een sanctie op het falen van ouders
‘Als de overheid ingrijpt in het gezin, neemt ze de verplichting op zich, dat noem je de positieve verplichting volgens het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens, om het ten minste beter te doen voor die kinderen. Maar er staat geen sanctie op het falen van de overheid, er staat wel een sanctie op het falen van ouders,’ geeft jeugdadvocaat Reinier Feiner aan.
Door de Toeslagenaffaire liggen uithuisplaatsingen onder een vergrootglas. Meer dan 1600 kinderen van toeslagenouders zijn de afgelopen jaren uit huis geplaatst. Volgens sommige ouders alleen omdat ze schulden hadden. Op de rol van onder andere de Kinderbescherming is veel kritiek.
‘Is die kritiek terecht?’
‘Nee. En ik merk ook wel dat ik me daar in het begin zelf als werker best wel druk over heb gemaakt, en ook met collega’s hebben we het er veel over gehad van ‘goh, wat heftig dat dit zo in het nieuws is, want dat is gewoon echt niet zo. Natuurlijk kan het een onderdeel zijn van een uithuisplaatsing dat er schulden spelen, maar er speelt altijd meer,’ antwoord Nienke van den Bogaard.
Advies
De onderzoekers adviseren om ouders en kinderen een betere rechtsbescherming te bieden, bijvoorbeeld door hen bij een uithuisplaatsing standaard een advocaat te geven. En de rechter moet het zogenoemde perspectiefbesluit gaan toetsen. Dat is de beslissing of kinderen definitief wel of niet terug naar hun ouders kunnen.
Ravi heeft na al die jaren nog steeds vragen over zijn uithuisplaatsing. Hij wil dat jongeren nu meer betrokken worden.
‘Door ze een stem te geven, door ze echt mee te laten praten, door ze uit te nodigen. Niet over de kinderen praten, maar gewoon met de kinderen praten.’ Een boodschap waar Ravi zich al langer hard voor maakt.