Sorry zeggen. Een korte handleiding voor ministers

Vandaag trad de overheid naar buiten met het ‘maatregelenpakket’ om voorgekomen geweld in de jeugdzorg te compenseren en in de toekomst te voorkomen. Met één artikel staan de trauma’s die ik in de jeugdzorg heb opgelopen op roodgloeiend. Ik stoor me aan het idee dat een financiële compensatie een excuses bekrachtigt.

Als je de jeugdzorg getraumatiseerd verlaat en vervolgens in de GGZ te horen krijgt dat je te complex bent om voor die trauma’s behandeld te worden, dan ben je niet gebaat bij iets meer geld op de bankrekening. Dan heb je behoefte aan passende, professionele hulpverlening. Als je probeert je excuses aan te bieden voor acties die mensen getraumatiseerd hebben, dan komen je woorden het best aan als je hulp voor ze regelt. En dan niet in de vorm van een lotgenotengroep, maar in de vorm van goed functionerende, toegankelijke zorg, zonder ellelange wachtlijsten.

Ik heb als kind geleerd dat wanneer je sorry zegt, je daarna toezegt dat hetgeen waar je sorry voor zegt niet meer zal gebeuren. Soms draaide ik dan met m´n ogen, omdat mijn sorry afgedwongen was door de volwassenen om me heen. Dat mijn sorry niet gemeend was bleek uiteindelijk toch wel, wanneer ik niks had ondernomen om herhaling te voorkomen. Een klein detail is dat ik geen minister was.

Sorry moet gepaard gaan met maatregelen die zorgen voor structurele verbetering. Finaal genegeerd door de ministers is dat jongeren, ouders en werknemers in de jeugdzorg op dit moment in een situatie van constante stress en onzekerheid verkeren. Als je je als overheid wilt bekommeren over de veiligheid van jeugdigen, dan zorg je dat die voedingsbodem voor geweld verdwijnt. Je zorgt voor stabiliteit en ruimte in de sector en je zet vraagtekens bij het functioneren van de klachtencommissies en inspectie.

Ergens vind ik het ook wel bijzonder. Hoe je van een grootschalig onderzoek uiteindelijk toch incidentenpolitiek kan maken, door het af te doen met financiële compensaties in plaats van stelselwijzigingen. Je excuus is zoveel waard als de veranderingen waar het mee gepaard gaat. Vooralsnog blijken deze woorden leeg.