Nienke (19) over gesloten jeugdzorg: “Er is altijd een betere oplossing”

“Het gaat nu goed met me”, zegt Nienke. Dat was geruime tijd wel anders. Drie jaar lang zat ze in een gesloten jeugdzorginstelling. Voor haar eigen veiligheid, zoals dat dan heet, omdat ze suïcidaal was en slachtoffer van mensenhandel. “Maar het helpt je niet.” Wat werkt volgens haar wel? Wat zou zij doen als ze wethouder was? “Meer specialistische gezinshuizen en kleinschalige woonvormen voor maximaal vijf kinderen realiseren. En ik zou zorgen dat de behandeling naar het kind toekomt, in plaats van andersom.”

Nienke van der Pal is inmiddels negentien jaar. Ze was veertien en zat in de derde klas van het vwo toen ze in de gesloten jeugdzorg terechtkwam. “Mijn thuissituatie was zeer onveilig. Ik had veel eerder uit huis geplaatst moeten worden. Maar dan in een goed pleeggezin. De gesloten plaatsing heeft mij echt nog veel meer beschadigd dan ik al was. Ik was suïcidaal en beschadigde mezelf. Het is al langer bekend dat gesloten plaatsen niet helpend is, nooit. Gelukkig wordt dat nu ook erkend. Dat is fijn. Mijn ervaring gebruik ik nu om voor verandering te zorgen. Het had mij in ieder geval een hoop ellende bespaard als ik op mijn zevende, toen jeugdzorg voor het eerst bij ons over de vloer kwam, naar een goed pleeggezin was gegaan in plaats van nu pas.”

Momenteel woont Nienke, deels op zichzelf en, op eigen verzoek, deels in een pleeggezin. Dat laatste om alsnog te ervaren hoe het is om op te groeien in een gezinssituatie. “Want dat is iets wat ik echt heb gemist.” Als ervaringsdeskundige zet ze zich momenteel in voor sluiting van de gesloten jeugdzorg. Zo bood ze hiervoor onlangs, samen met andere ervaringsdeskundigen, ruim 130.000 handtekeningen aan, aan verantwoordelijk staatssecretaris Maarten van Ooijen.

“Daardoor zijn we nu ook in overleg met beleidsmakers van het ministerie, met Jeugdzorg Nederland en andere organisaties. In mijn ideale wereld verdwijnen de gesloten instellingen totaal. Dat zal niet 123 gebeuren, dat begrijp ik. Maar het moet wel snel, want het is al langer bekend dat dit niet helpend is. Ik zou graag een einddatum voor de gesloten jeugdzorg zien en als alternatief een investering in kleine gezinsvormen. Het kan echt anders. Er is altijd een betere oplossing. Wij willen dat de jongere centraal staat. Dat klinkt heel logisch maar dat is het nu niet.”

Bron: De Jeugd- & Gezinbeschermers
Fotograaf: Winand Stut