ExpEx in MIND-campagne tegen eenzame opsluiting

15 februari 2025

In de campagne van MIND tegen eenzame opsluiting in de geestelijke gezondheidszorg worden de ervaringsverhalen van ExpEx Renate en Inger gedeeld. Ook zij hebben de schadelijke effecten van eenzame opsluiting moeten ervaren, terwijl zij in psychische nood waren.

Ervaringsverhaal Renate

“In de separeercel werd mijn zelfhaat alleen maar erger.”

Renate is 17 wanneer ze last krijgt van psychische klachten. Het zijn moeilijke jaren met meerdere opnames in de ggz. Naast anorexia wordt ze gediagnosticeerd met een persoonlijkheidsstoornis. Nu weet ze dat ze eigenlijk autisme heeft. Ze belandt in een negatieve spiraal en doet een aantal pogingen tot zelfdoding. En dan, in 2020, wordt ze in een separeercel geplaatst.

“Ik kon mijn eigen gedachten niet meer volgen. Ik had behoeften aan iemand die mij hielp om mijn hoofd te ordenen. Ik was op zoek naar nabijheid en een luisterend oor, maar in plaats daarvan werd ik in de separeercel gegooid.”

In de separeercel was ze alleen met haar gedachten. Zonder besef van tijd en zonder te weten hoe lang ze er nog moest zitten. Om haarzelf hiervan af te leiden, bonsde ze met haar hoofd tegen de muur. “Dan werden ze boos en duwden ze me tegen de grond, of dreigden ze dat ik er nog langer in zou moeten.”

Na de separaties was het voor Renate moeilijk om terug te keren in de maatschappij. Ze raakte snel overprikkeld, had moeite om de dagen door te komen en duwde onbewust iedereen bij haar weg.

Sinds kort woont Renate beschermd, samen met haar assistentiehond Lena. Ze heeft nog steeds last van psychische klachten en van de trauma’s door het separeren. Maar ze haalt kracht uit het inzetten van haar ervaring voor beter beleid in de ggz.

“Dit moet en kan anders.”

“Voor mezelf kan ik het niet meer veranderen, maar ik kan wel mijn ervaringen delen om het hopelijk voor anderen te verbeteren. Het is zó erg om daar te zitten – dat gun ik mijn ergste vijand niet.”

Ervaringsverhaal Inger

“Het maakt niet uit waar je zit. Het zijn altijd vier kale muren en een linoleumvloer met een matras erop.”

Let op: dit verhaal bevat heftige, expliciet omschreven ervaringen.

Inger is 18 jaar als ze wordt opgenomen in de ggz. Daar maakt ze iets verschrikkelijks mee: een verpleegkundige gebruikt de separeercel om vrouwelijke cliënten seksueel te misbruiken. Wanneer ze op latere leeftijd opnieuw wordt opgenomen, heeft ze veel last van dit trauma. In haar persoonlijke verpleegplan staat dat zorgpersoneel daarom voorzichtig moeten zijn met separeren. Maar niet iedere hulpverlener houdt zich aan deze afspraken.

“Acht zorgbeveiligers pakten me vast, sleepten me over de grond en trokken mijn kleren half uit. Iedereen kon me zien. Met een beetje geluk kreeg ik nog een scheurjurk achter me aan gegooid.”

In de separeercel zou ze elk uur gezien worden, dus telde Inger van uur tot uur. Maar vaak kwam er niemand en werd de bel zelfs uitgeschakeld. Het voelde voor haar alsof haar rechten werden ontnomen. “Mijn woord was niks waard.”

Door het separeren is het nog steeds moeilijk voor Inger om mensen te vertrouwen en om hulp te vragen. Het gaat nu goed met haar. Ze is mama en staat volop in het leven. Als spreker verteld ze vaak over haar ervaringen in de ggz. Ze hoopt op een toekomst waarin niemand meer eenzaam wordt opgesloten.

“Wat er met mij is gebeurd kan iedereen overkomen. Stel jij komt morgen in een psychose terecht, dan kan er ook zo met jou worden omgegaan. Separeren helpt je dan niet verder.”

Teken hier de petitie ‘Stop eenzame opsluiting’ van MIND.

Bron: instagrampost van @wijzijnmind Renate en Inger