Ervaringsverhaal Serena
ExpEx Serena zat jarenlang in de gesloten jeugdzorg, maar kreeg daar niet de hulp die ze nodig had. Op haar 19e heeft ze haar dossier opgevraagd bij Jeugdbescherming west om antwoorden te krijgen op vragen die niemand al die tijd kon of wilde beantwoorden. Bijvoorbeeld hoe ze in de gesloten jeugdzorg terechtkwam en waarom er geen alternatief was.
Wanneer de problemen zich opstapelen voor Serena en de hulp die ze tot dan toe kreeg niet meer toereikend is, wordt haar intensievere zorg bij een specialistische hulpinstantie geadviseerd. Door lange wachtlijsten komt ze daar helaas nooit terecht en glijdt verder af. Na meldingen bij Veilig Thuis over Serena en haar ouders volgt een onderzoek door de Raad voor Kinderbescherming. Een uithuisplaatsing volgt.
Serena: “Die uithuisplaatsing kwam voor mij onverwacht. Ik wist niet wat me overkwam. Opeens stonden hier allemaal mensen voor de deur en werd ik met een busje meegenomen.”
Serena komt terecht in Harreveld, een gesloten instelling voor kinderen met gedragsproblemen. Ze wordt een paar keer binnen de instelling overgeplaatst van afdeling, waaronder een ‘HFP-groep’. Zo komt ze als meisje met mentale problemen, een eetstoornis en zelfbeschadigend gedrag tussen jongeren met een Hoog Forensisch profiel en veelvuldig met justitie in aanraking zijn gekomen. “Ze wisten niet wat ze met me aan moesten.”
De derde afdeling waar Serena wordt geplaatst is weer helemaal anders. De ‘bijzondere zorgafdeling’ is een plek met veel structuur voor jongeren die zichzelf beschadigen en zelfmoordpogingen doen. Serena gaat elke dag naar school. Daarna komt ze met haar groep samen of zit ze op haar kamer. De sfeer op de groep is anders. “We hadden een PlayStation, spelletjes en een televisie. Het was er huiselijk. Al moesten we wel allemaal naar onze kamers toe als het onveilig was. Als een jongere agressief werd bijvoorbeeld. Ik heb daar toch nog vaak op mijn kamer moeten eten.”
Na negen maanden Harreveld is Serena klaar voor een andere locatie: Horizon Rijnhove in Alphen aan den Rijn. Zelf wil ze het liefst naar huis, maar omdat de situatie met haar ouders niet is verbeterd is ze daar volgens instanties niet aan toe. Er is therapie nodig, maar die komt maar niet van de grond.
Van Hand in Hand naar Harreveld 2.0
Hoewel Rijnhove ook een gesloten setting is, is het anders dan Harreveld. De medewerkers werken er volgens de Hand in Hand-filosofie, jongeren hebben er meer vrijheid, de woning maakt onderdeel uit van een woonwijk, er is geen hek, de deur gaat niet op slot en er is geen isoleercel.
Serena: “Ik dacht eerst: het zal de zoveelste wel weer zijn. Maar het was echt heel anders. Ik draaide al snel mee met de groep. Er waren ook veel momenten met je groep. Gesprekjes met thee en een koekje erbij. Ik voelde me er echt op mijn gemak en ik mocht op verlof.”
Eindelijk krijgt Serena op Rijnhove traumatherapie en gezinstherapie. Dit valt haar zo zwaar dat ze regelmatig terugvalt. Het gaat bergafwaarts wanneer een andere locatie wordt gesloten na een heftig inspectierapport over onveiligheid, verwaarlozing en ongekwalificeerd personeel. Een deel van dat personeel komt op de locatie te werken waar Serena verblijft.
Niet alleen de cultuur verandert, ook de uitstraling van het terrein. Zo wordt de woning waar Serena verblijft verbouwd. “Alles werd in mijn kamer vastgemaakt. Het bed, het bureau, de kruk. We waren echt in shock. Ook mochten we niet meer zomaar naar buiten. Ik had het gevoel dat dit ‘Harreveld 2.0’ was.” De deur van de woning gaat weer op slot en om één van de huizen wordt een hek geplaatst.
Van het kastje naar de muur
Samen met Jeugdbescherming west probeert Horizon Serena klinisch op te laten nemen in een instelling voor jeugdpsychiatrie. Maar ggz-instellingen wijzen naar elkaar, waardoor hulp niet op gang komt. Zo wil een instelling geen beoordeling doen, omdat Serena onder een andere postcode valt.
Als het uiteindelijk tot aan de burgemeester komt, lukt het om te regelen dat Serena via de GGZ-instelling Youz een plek krijgt in een gesloten crisisgroep van de GGZ. Na twee maanden daar in verblijf wordt ze 18 jaar, verdwijnt de gezinsvoogd uit haar leven verdwijnt en mag ze zelf beslissingen nemen.
Serena: ”Ik heb een traumabehandeling gehad. Ook voor mijn ervaringen in de gesloten jeugdzorg. Ik deal nog steeds met de eetstoornis en andere psychische problemen en ik heb er een verslavingsprobleem bij gekregen. Maar ik heb nu wel hulp waar ik zélf voor heb gekozen, niet omdat ik gedwongen word. Dat geeft toch een heel ander gevoel.”
Maar ze wordt opnieuw van het kastje naar de muur gestuurd. Bij verslavingskliniek Brijder kan ze niet terecht vanwege haar eetstoornis, en bij eetstoorniskliniek Ursula kan ze niet in behandeling omdat ze verslaafd is. “Voor een plek die alle problemen tegelijkertijd behandelt, zou ik meteen tekenen. Maar dat is onmogelijk.”
Serena deelde haar dossier met Pointer en Follow The Money, waarna een uitgebreide versie van haar ervaringsverhaal op de website van Pointer werd geplaatst. Als je zelf worstelt met thema’s die in dit verkorte ervaringsverhaal naar voren komen of gevoelig bent voor triggers die daarmee te maken hebben, bedenk je dan of het goed voor je is om Serena’s ervaringsverhaal te lezen.