De Participatiewet belemmert mij te participeren
‘De wet moet ervoor zorgen dat meer mensen werk vinden, ook mensen met een arbeidsbeperking’. Maar is dat ook echt zo?
Ik ben Noah en zoals 414.670 andere Nederlanders heb ik een uitkering. Mijn uitkering noemen ze de Participatiewet. Ja, ik zit in de uitkering maar nee hier wil ik niet in blijven! Dagelijks ben ik op zoek naar mogelijkheden om mezelf uit de uitkering te werken maar door alle regels lukt dit maar niet. Er zijn zoveel muren waar ik tegenaan loop en ik voel me onrechtmatig behandeld. Daarom heb ik besloten om mijn ervaringen met de gemeente met jullie te delen. In de hoop dat het de ogen van mensen opent zodat er eindelijk wat gaat veranderen.
Laten we beginnen bij het begin. Sinds ik 12 ben, ben ik in behandeling voor verschillende psychische problemen van autisme tot depressie en van OCD tot suïcidaliteit. Ik heb veel verschillende behandelingen gehad en niets sloot aan. In deze tijd werd veel achter me rug om geregeld en vaak werd mijn vertrouwen hierdoor misbruikt. Wat ik te zeggen had werd niet gehoord en ik kwam al snel in de knel met organisaties.
Ik heb van dichtbij gezien wat deze machteloosheid betekent en hoe het systeem (niet) werkt voor iedereen.
De omslag in Spanje
Maar eenmaal in Spanje sloeg de knop om. In de intake begonnen ze niet met de vraag: wat zijn je problemen? Maar de eerste vraag die mij in Spanje gesteld werd was: waar haal jij je energie uit? Waar word jij nou blij van? Door die nieuwe benadering lukte het mij steeds vaker om open te zijn, te spieken naar het mooie van het leven en te beseffen dat niet alles zo zwart was als ik dacht. In de loop van de maanden voelde ik me steeds meer op me gemak en ik lachte steeds vaker. De drang om te snijden werd steeds minder en als ik mezelf toch pijn had gedaan durfde ik om hulp te vragen. Ik leerde opnieuw leven en ik ging naar de toekomst kijken. Iets wat ik normaal enorm eng vind maar beetje bij beetje kreeg ik steeds meer vertrouwen in het leven.
Het was een enorm waardevolle reis die ik daar heb doorgemaakt en ik ben heel veel over mezelf te weten gekomen. Na 11 lange maar ook zeker leerzame maanden kwam ik terug. Er was een kamer bij begeleid wonen voor mij en door mijn verleden kreeg ik al snel een uitkering. Dit was zeker nodig, want sinds mijn 12de ging ik al geen volle schoolweek naar school dus ik had niet de conditie om fulltime te gaan werken. Na jaren ellende kwam nu de tijd om mijn leven op te bouwen vanaf de grond af aan. Tenminste, dat dacht ik.
En nu verder
Een aantal jaren verder heb ik eindelijk mijn eigen huis. Het echte settelen is begonnen en ik ben bezig om te kijken wat ik kan doen met mijn drive om andere mensen/jongeren te helpen zoals ik ook in Spanje ben geholpen. Het afgelopen jaar heb ik een cursus gevolgd om vrijwilliger te worden bij ExpEx, de organisatie die jongeren opleidt tot ervaringsdeskundige. Nu ik eenmaal aan de slag ben als ervaringsdeskundige merk ik hoe leuk ik het vind en dat het werk mij energie geeft ipv kost. Een ding weet ik zeker. Ik wil hier mee door!
Door mijn verleden is school lastig gebleken maar ik wil enorm graag een diploma en het liefst een echt diploma net zoals iedereen. Ik heb veel om me heen gevraagd, gegoogled en uiteindelijk iets gevonden wat bij mij past: 1 dag school en daarnaast stage lopen als ervaringsdeskundige. Via dit pad kom ik zeker uit de uitkering en kan ik eindelijk participeren in de samenleving. Maar helaas ik mag van de uitkering dit niet doen want volgens hun kun je ook werken als je een studie doet. Wat een teleurstelling! Ik blijf positief en samen met al mijn hulpverleners zijn we aan het zoeken naar wat wel kan. Maar niemand lijkt te weten welke rechten ik heb.
Iedereen lijkt zijn eigen regels te bedenken, of het zijn gewoon te veel regels waardoor niemand ze meer precies weet. Het is net hoe je het bekijkt…
Wie snapt de regels nog?
Bij de gemeente waar ik woon, krijg ik meerdere verschillende regels en verplichtingen opgelegd als ik (vrijwilligers)werk doe. Door mijn autisme heb ik zoveel mogelijk duidelijkheid en structuur nodig. Regels zijn regels en als je een afspraak hebt ben je op tijd. Iets wat ik altijd aangeef bij hulpverleners. Dit krijg ik dus niet van de gemeente. Zij vertellen mij meerdere regels die elkaar tegenspreken en daardoor weet ik niet meer wat ik moet doen.
Eerder is gezegd dat als je in mijn gemeente een uitkering hebt en onder de 27 jaar bent, dat de vergoeding dan ineens wordt gezien als inkomen en dus word je gekort of zoals de gemeente het liever zegt, ‘aangevuld’. Dus dacht ik “nou dan doen we het in bonnen, daar kan ik me huur toch niet van betalen maar wel andere dingen die ik nodig heb van kopen.” Goed idee toch?
Ik wil dus graag iets doen voor de maatschappij en als ervaringsdeskundige kan dat nu ook. Maar helaas krijg ik daardoor ook een vrijwilligersvergoeding.
Shit ik ontvang geld, wat nu?
Na een jaar meewerken aan een onderzoek als ervaringsdeskundige kreeg ik dus een kadobon. Ik werd onzeker want wat als het niet mocht! Toen ik eindelijk in contact kwam met de persoon van de gemeente die hierover gaat zei ze: ‘die bon wordt gezien als inkomen je kan daar geen huur van betalen maar je kan er wel een televisie van kopen en die weer verkopen en dan heb je toch geld’. Slim, daar had ik niet aan gedacht haha. Hierbij werd gezegd dat ik wel vrijwilligersvergoeding mocht ontvangen, maar alleen ongeveer max.150 euro per maand. Maar ze wist niet zeker wat het precieze bedrag was….
In principe zit het dus goed. Ik heb namelijk ongeveer 35 euro per maand verdiend, alleen hebben ze dit in 1x overgemaakt. Shit paniek! Snel heb ik 200 euro teruggestort. Maar geeft dit me geen problemen? Mag ik wel geld terugstorten of moet ik het houden? Mag ik wel 12 maanden vrijwilligersvergoeding in één keer uitbetaald krijgen? Wat als ze een boete geven of ze beëindigen mijn uitkering? Ik weet het niet en het beangstigt mij.
Morgen heb ik een gesprek bij de gemeente en kan ik mijn vragen stellen over de vrijwilligersvergoedingen. Ondertussen ga ik door met mijn strijd om een opleiding te kunnen volgen. Ik hoop voor het beste maar ik vrees voor het slechtste….
Ik houd jullie graag op de hoogte van hoe het verder gaat! Blijven jullie mijn ervaring volgen? Check binnenkort dan weer mijn profielpagina en blijf op de hoogte door ExpEx te volgen op social media.
De tweede blog van Noah lees je hier.